Newsy:

W 81. rocznicę uczcili pamięć poległych partyzantów AK
w Dąbrach- Rzepiennik Strzyżewski

Jak co roku 19 października 2025 r. w miejscowości Rzepiennik Strzyżewski w przysiółku Dąbry, w pow. tarnowskim, odbyła się z okazji 81. Rocznicy Akcji ,,Burza” i tragicznej śmierci oddziału REGINA II, Batalionu ,,Barbara” 16 Pułku Piechoty Armii Krajowej uroczystość patriotyczno - religijna upamiętniająca poległych partyzantów.
Na cmentarzu wojskowym, wśród 18 mogił poległych partyzantów w dniu 17.10.1944 r. w walce z hitlerowskim najeźdźcą o wolność ojczyzny, odprawiona została koncelebrowana Msza Św. Przewodniczył kapelan Światowego Związku Żołnierzy AK ks. dr Zbigniewa Guzy, który wygłosił Słowo Boże oraz proboszcz parafii Rzepiennik Biskupi ks. kanonik Piotr Witecki. Uczestniczyli posłowie, kombatanci, władze wojewódzkie, powiatowe i samorządowe, Stowarzyszenie Weteranów Zagranicznych Misji Pokojowych i Stabilizacyjnych Tarnów, harcerze, uczniowie, oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy z różnych miejscowości. Uczestniczyła delegacja Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego w Krakowie, oddział Gorlice – Pan Aleksander Gucwa i Dariusz Duran, która oddała hołd poległym partyzantom. Harcerze trzymający wartę przy grobie złożyli symboliczną różę. Ze względu na padający deszcz, na cmentarzu został przeprowadzony przez Pana dr hab. inż. Zygmunta Pertkiewicza Apel Poległych a następnie wystąpienia okolicznościowe.

Po uroczystościach, odbył się przemarsz pod pomnik partyzantów, gdzie złożono wieńce i wiązanki kwiatów przez poszczególne delegacje. Następnie wójt gminy Marek Karaś zaprosił wszystkich zgromadzonych do Szkoły Podstawowej w Rzepienniku Biskupim, na montaż słowno – muzyczny wykonaniu miejscowych uczniów. Podczas tej uroczystości wójt Marek Karaś otrzymał Złoty Krzyż Zasługi Stowarzyszenia Dzieci Wojny.
Podniosła atmosfera oraz obecność świadków tych wydarzeń na pewno na długo zapadnie w sercach i pamięci młodych ludzi, którzy swoją obecnością na uroczystości dali świadectwo przywiązania do takich wartości, jak Bóg, Honor i Ojczyzna

WARTO WIEDZIEĆ

W lecie 1944 r. na terenie ziemi tarnowskiej działał batalion partyzancki ,,Barbara” 16 pp A.K. W skład batalionu wchodziła 3 komp. Regina. Po bitwie pod Jamną 25.09.1944 r. została podzielona na dwa samodzielne oddziały. Odział ,,Regina II” dowodzony przez por. Zdzisława Bossowskiego ps. ,,Kajetan” przybył na nocleg 17 października 1944 r. do przysiółka Rzepiennika Strzyżewskiego - Dąbry. Gospodarz Gomółka nie chciał przyjąć na kwaterę partyzantów w obawie przed represjami niemieckimi, lecz zmęczeni żołnierze zajęli stodołę i bez posiłku położyli się spać.
... Wojsko śpi, warty czuwają, lecz znalazł się zdrajca, który znając tamtejsze ścieżki ominął ubezpieczenie, dotarł do Ciężkowic i za judaszowskie srebrniki wskazał Niemcom miejsce pobytu. Niemcy ściągnęli posiłki ze Staszkówki i z okolicy. Przyprowadzeni przez zdrajcę do Dąbrów o świcie, korzystając z osłony, jaką daje poranna mgła, ominęli posterunek wartowniczy i podeszli wprost pod stodołę, w której spali partyzanci. Niemcy otworzyli ogień, stodoła momentalnie stanęła w ogniu. Cała akcja trwała zaledwie 15 minut. Partyzanci próbowali się bronić, jednak przewaga Niemców oraz zaskoczenie zdecydowało o porażce oddziału Regina II.
... Gdy brakło już amunicji, pole walki zaległy ciała 18 poległych i 10 rannych partyzantów, ... Niemcy nakazali miejscowym ludziom wykopać w lesie, w miejscu bagnistym dół i tam powrzucać ciała poległych, zaś 10 pozostałych przy życiu załadowano do ciężarówek i po przesłuchaniu w Gestapo tarnowskim, pobycie w więzieniu w Tarnowie i Krakowie, wywieziono do obozu koncentracyjnego Gross - Rosen i tam ich stracono m.in. strzelec Rudolf Gucwa ps. „Baran".
Z relacji świadków wiemy, że Niemców podprowadził do miejsca postoju partyzantów właściciel stodoły Józef Gomułka. Na fakt zdrady wskazuje przede wszystkim sposób podejścia Niemców. Podejrzane również wydaje się to, że hitlerowcy nie spalili przeciwległego domu J. Gomułki oraz nie zastosowali wobec niego żadnych represji. Według relacji wielu osób J. Gomułkę dręczyły przed śmiercią sny i halucynacje. Miał wezwać 3 gospodarzy i wyznać, że to on zdradził partyzantów. Z oddziału liczącego 29 osób przeżyło jedynie 11 partyzantów. Jednak tym, którym udało się ujść z życiem trafiło do obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen, z którego wrócił tylko strzelec Adam Jawor ps. “Jacek” Z całego oddziału ocalał też jedynie ciężko ranny żołnierz z rozerwaną szczęką i przestrzelonym płucem, st. Strzelec Wojciech Wiktor ps. „Skałka".
W miejscu gdzie kiedyś stała stodoła dziś wznosi się drewniany krzyż oraz kamienny obelisk ufundowany przez X Tarnowską Drużynę Harcerek im. Partyzantów oddziału „Regina II”, na którym widnieje napis “Miejsce uświęcone krwią żołnierzy Armii Krajowej oddziału „Regina II” poległym w walce o wolność Ojczyzny 17.X.1944 r.”

X Akcja Sprzątania Cmentarzy z I Wojny Światowej
pamięć, która łączy pokolenia i narody

X Akcja Sprzątania Cmentarzy z I Wojny Światowej, odbyła się w dniach 9–11 października 2025 roku, zakończyła się pomyślnie, skupiając się głównie na regionie gorlickim a także na kilku cmentarzach powiatu jasielskiego i tarnowskiego. W wydarzeniu wzięły udział liczne delegacje, żołnierze z Karpackiego Oddziału Straży Granicznej, żołnierze WOT, policjanci, wolontariusze, leśnicy, uczniowie, harcerze a także przedstawiciele władz z Polski, Słowacji - Martin Zimermann -Z-ca Ambasadora Republiki Słowackiej, Austrii - Konsul Generalny Martin Gärtner i Węgier na czele z dr. Tilki Attilą i Konsulem Generalnym Węgier dr. Tiborem Gerencsérem
Na 102 cmentarzach pracowało 1125 wolontariuszy. Kulminacją akcji było spotkanie podsumowujące w Pensjonacie na Wzgórzu w Zdyni. Wydarzeniu towarzyszyła wystawa fotografii Waldemara Dobrowolskiego pt. „Galicyjskie Cmentarze – spojrzenie po 100 latach”.
Cała akcja sprzątania cmentarzy wojennych pokazuje, jak ważne jest dbanie o miejsca pamięci poległych żołnierzy, którzy oddali życie, wierni żołnierskiej przysiędze. Takie akcje są ważne dla Polski i społeczności lokalnych.
Głównym organizatorem było Koło PTTK nr 8 „Orły” przy Komendzie Stołecznej Policji, przy współpracy samorządów miast i gmin regionu a patronat honorowy objął m.in. Ambasador Republiki Słowackiej, Komendant Główny Policji, Wojewodowie Małopolski i Podkarpacki, Konsulowie Generalni Węgier, Niemiec i Austrii

Jubileuszowa X Akcja stała się symbolem lokalnej troski o pamięć historyczną oraz przykładem międzynarodowej współpracy. Od lat organizatorem jest Prezes Koła PTTK nr 8 Klubu Górskiego „Orły” przy Komendzie Stołecznej Policji w Warszawie Jacek Witas, który powiedział: Cmentarze wojenne, na których spoczywają żołnierze wielu narodowości, są miejscem refleksji i pamięci, a dzięki takim inicjatywom stają się także symbolem jedności i wspólnej troski o historię, które podczas takich wydarzeń przekazujemy najmłodszym. Miejsca te pokazują, że pamięć o historii może łączyć różne pokolenia i narodowości w trosce o wspólne dziedzictwo.
Podsumowanie akcji otworzyła wójt gminy Uście Gorlickie Pani Ewa Garbowska-Góra, która powitała przybyłych gości i zabrała głos mówiąc m.in. że Akcja sprzątania cmentarzy ma na celu nie tylko dbałość o porządek w miejscach spoczynku żołnierzy, ale również edukację i przypomnienie o ważnych wydarzeniach z historii.
Prezes Jacek Witas podczas wydarzenia tradycyjnie już przedstawił prezentację multimedialną z ostatnich 10 lat a w swoim wystąpieniu powiedział: ,,że na przestrzeni 10 lat szczytna inicjatywa mocno zakotwiczyła na ziemi gorlickiej i z roku na rok przyciąga coraz więcej pasjonatów historii, którzy w czynie społecznym wykonują prace porządkowe. Przedsięwzięcie zapoczątkowane zostało w 2015 roku na terenie gminy Sękowa, gdzie znajdują się aż 23 cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej. Natomiast tegoroczna akcja porządkowa objęła ponad 102 miejsca pamięci zlokalizowane na terenach miast: Biecz, Bobowa, Gorlice oraz gmin: Gorlice, Krempna, Łużna, Moszczenica, Ropa, Sękowa, Lipinki, Uście Gorlickie, Ciężkowice i Tuchów Pracy na przyszłość pozostało jednak jeszcze bardzo wiele, ponieważ na terenie województwa małopolskiego i podkarpackiego mamy około 400 nekropolii z okresu I wojny światowej.

Następnie przedstawiciele administracji rządowej oraz lokalnych samorządów podziękowali organizatorom akcji oraz przedstawicielom organizacji - które objęły społecznym patronatem poszczególne nekropolie - za zaangażowanie, trud oraz ciężką pracę w przywracaniu dawnej świetności miejscom historii. Punktem kulminacyjnym spotkania było wystąpienie przedstawicieli, Austriackiego Czarnego Krzyża, którzy odznaczyli Pana Romana Frodymę Honorowym Krzyżem Zasług, osobę szczególnie zaangażowaną w opiekę nad grobami wojennymi. Pani Joanna Florkiewicz – Kamieniarczyk z Wydziału Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i Dziedzictwa Narodowego, wręczyła konserwatorom dzieł sztuki i zabytkow Markowi Sawickiemu i Józefowi Stecowi Krzyże Zasługi Miejsc Pamięci Narodowej, zaś Jacek Witas dla 8 wolontariuszy w tym Aleksander Gucwa, wręczył Dyplom Honorowy PTTK nadany przez Zarząd Główny jako wyraz szczególnego uznania za pomoc i współpracę.
Na zakończenie Akcji organizator zaprosił wszystkich na poczęstunek.

Recital "Pieśni Moniuszki" w Dworze Karwacjanów w Gorlicach

W Galerii Sztuki Dwór Karwacjanów w Gorlicach w dniu 4 października o godzinie 18:00 odbył się recital „Pieśni Moniuszki”, podczas którego wystąpiła sopranistka Magdalena Pawłowska z towarzyszeniem fortepianu Magdaleny Zębali oraz gitary Kamila Kukli. Recital opatrzony był słowem wstępnym o charakterze edukacyjnym, przez Dyr. Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach Katarzynę Szepieniec, która przybliżyła odbiorcom repertuar oraz postać mistrza polskiej opery narodowej.
W sobotni wieczór utwory polskiego kompozytora Stanisława Moniuszki usłyszeli licznie zgromadzeni melomani m.in. arie z „Kwiatek”, „Dumka Zuzi”, „Prząśniczkę”, „Cztery pory roku”. Widownia żegnała artystów owacją na stojąco.

Repertuar obejmował:

S. Moniuszko - Cztery pory roku
S. Moniuszko - Kwiatek
S. Moniuszko - Mazur z opery Halka
S. Moniuszko - Niech się Panie stroją w pasy
S. Moniuszko - Dalibógże
S. Moniuszko - Dumka Zuzi z opery Verbum nobile
S. Moniuszko- Prząśniczka

F. Tarrega - Lagrima, Adelita, Gran Vals
Luigi Denza - Funiculi funicula
Vincenzo DAnnibale - O paese do sole
Salvatore Cardilla - Corengrato (Niewdzięczne serce)
Ermesto de Curtis- Non ti scordar di me (O nie zapomnij mnie)
Neapolitańska pieśń tradycyjna Vieni sul mar (Twe okienko jest moim księżycem)
Ernesto de Curtis - Addio bel sogno (Żegnaj piękny śnie)

Magdalena Pawłowska - sopranistka, pedagog. Edukację muzyczną rozpoczęła w Szkole Muzycznej I st. w Bobowej. Ukończyła z wyróżnieniem Państwową Szkołę Muzyczną II st. w Nowym Sączu w klasie śpiewu solowego dr Renaty Jonakowskiej-Olszowskiej. Absolwentka Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie śpiewu solowego prof. dr hab. Elżbiety Grodzkiej- Łopuszyńskiej. Laureatka konkursów ogólnopolskich i międzynarodowych m. in X Międzynarodowego Konkursu Operetkowo-Musicalowego w Krakowie (2022), I Ogólnopolskiego Festiwalu i Konkursu Kameralistyki Wokalnej im. Witolda Friemanna w Rzeszowie (2023), IV Międzynarodowego Konkursu im. M. Swarowskiej- Walawskiej (2024). Współpracowała z dyrygentami m.in: Alexandrem Humalą, Jurkiem Dybałem, Sławomirem Chrzanowskim, Tadeuszem Kozłowskim. Podczas studiów wykonała partię Zuzanny w operze "Wesele Figara", partię Zerliny w "Don Giovannim" W. A. Mozarta oraz partię sopranową w "Requiem" Johna Ruttera. Swój talent kształciła pod okiem m.in: Piotra Beczały, Olgi Pasiecznik, Mariusza Kwietnia. Prowadzi klasę śpiewu solowego w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych w Gorlicach.

Magdalena Zębala – pianistka, kameralistka, pedagog. Naukę gry na fortepianie rozpoczęła w Państwowej Szkole Muzycznej I st. w Gorlicach pod kierunkiem mgr Jadwigi Zagórskiej, a następnie mgr Krystyny Wal. Edukację muzyczną kontynuowała w Państwowej Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej II st. im. F. Chopina w Krakowie pod okiem mgr Anny Nowak-Dańdy. Absolwentka Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie fortepianu prof. AM, dr hab. Anny Góreckiej. Swe umiejętności artystyczne doskonaliła również podczas kursów mistrzowskich prowadzonych przez m.in: Andrzeja Jasińskiego, Ivo Kahanek, Piotra Palecznego, Zbigniewa Raubo, Wojciecha Świtałę czy też Ednę Golandsky. Koncertowała solowo i z orkiestrami w kraju i za granicą (m.in. we Francji i Bułgarii). Jako kameralistka współpracowała z wieloma wybitnymi saksofonistami: Pawłem Gusnarem, Alicją Wołyńczyk-Raniszewską, Magdaleną Jakubską-Szymiec, Łukaszem Nędzą czy Łukaszem Dyczko. Nauczycielka fortepianu i akompaniatorka w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych w Gorlicach oraz w Szkole Muzycznej I stopnia w Bobowej. Wielokrotnie nagradzana dyplomami za wyróżniający się akompaniament towarzysząc uczniom na konkursach ogólnopolskich i międzynarodowych.

Kamil Kukla - gitarzysta, pedagog. Uczył się w Państwowej Szkole Muzycznej I st. w Gorlicach i w Prywatnej Szkole Muzycznej II st. w Jaśle w klasie mgr Alfreda Dudy. Absolwent Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie prof. dr hab. Wandy Palacz. Prowadzi klasę gitary w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych w Gorlicach i Szkole Muzycznej I st. w Korzennej. Koordynator Spotkań Gitarowych w Gorlicach popularyzujących twórczość Mirosława Drożdżowskiego. Współorganizator Kameralnej Wiosny z Gitarą w Muzycznym Dworku w Lipnicy Wielkiej. Jest członkiem m.in Szalowskiego Zespołu Wokalnego, chóru Cantores Carvatiani. Obok pasji muzycznej aktywnie działa jako ratownik GOPR Grupy Krynickiej, łącząc miłość do muzyki z zaangażowaniem w pomoc innym.

U-RODZINY - Maria Gabryel-Rużycka - wernisaż wystawy w 120 - rocznicę urodzin artystki

3 października (piątek) o godz. 18.00 w Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach, odbył się wernisaż prac niezwykłej artystki, z okazji 120 rocznicy urodzin Marii Gabryel-Rużyckiej, należącej do najwybitniejszych twórców grafiki polskiej XX wieku. Maria Gabryel-Rużycka pozostaje postacią nieznaną i niedocenianą. W okresie dwudziestolecia międzywojennego, dzięki swojemu talentowi i niezwykłej pracowitości stałą się obywatelką świata. W trakcie licznych podróży po świecie (Kanada, Francja, Włochy, Szwajcaria, Austria, Jugosławia, Bułgaria) oraz po kraju artystka stworzyła szereg szkiców i studiów rysunkowych. Niektóre przenosiła na drzeworyty, inne na akwarele, tempery i prace olejne. Znana była jako uzdolniona graficzka, kształtująca swój rozwój niezależnie i na własnych zasadach.
Wernisaż otworzyła dyrektor Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach Katarzyna Szepieniec, która powitała dzieci artystki (Barbara, Agnieszka i Andrzej) najbliższą rodzinę oraz licznie zgromadzonych koneserów sztuki. Przedstawiła biogram i osiągnięcia artystki, powiedziała m.in. Była bardzo znaną i rozpoznawalną artystką. W Gorlicach pracowała do śmierci. Na wystawę składa się ogromna ilość przekrojowa jej twórczości, od projektów, szkiców, grafikę, obrazy olejne. Prezentujemy ponad 200 prac Rużyckiej- dodaje Katarzyna Szepieniec, dyrektor Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach.

Pozostawiła po sobie wiele prac graficznych i malarskich poświęconych Ziemi Gorlickiej, jak chociażby cykle graficzne „Gorlice”, „Biecz” oraz obrazy olejne, przeważnie portrety i pejzaże. Wiele prac znajduje się w tekach: Teka kanadyjska (1941, nie ukończona), Zburzona Warszawa (1948), Dzieci koreańskie (1953), Biecz w drzeworytach (1956), Impresje bułgarskie (1957). Drzeworyty z teki „Ziemia gorlicka w drzeworycie” (1958 - 1961), nad którymi Rużycka pracowała mimo ciężkiej choroby, należą do najwybitniejszych w dorobku artystki. Zmarła 14 lipca 1961 r. w Krakowie, pochowana została na cmentarzu w Gorlicach. Po śmierci jej prace były wystawiane w Warszawie, Zakopanem, Tarnowie i Gorlicach.
Na ekspozycję wystawy jubileuszowej Marii Gabryel – Rużyckiej w Galerii Sztuki „Dwór Karwacjanów” składają się zarówno drzeworyty (w tym m.in. wybór z poszczególnych tek: „Zburzona Warszawa”, „Dzieci koreańskie w Polsce”, „Biecz”, „Gorlice” oraz teka kanadyjska), wczesne akwaforty, gwasze, tempery i akwarele (Jugosławia, pejzaż śródziemnomorski, Kanada oraz Beskid Niski), cykl martwych natur, szkice i portrety olejne (w tym te najwcześniejsze prace z lat 20.) oraz liczne szkicowniki, projekty, exlibrisy, fotografie, dokumenty osobiste, a także katalogi z wystaw.
Prezentowane na wystawie prace niemal w całości pochodzą ze zbiorów Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach oraz kolekcji rodziny artystki, kilka prac z Muzeum Regionalnego PTTK w Gorlicach, Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gorlicach, oraz z Muzeum Książąt Lubomirskich – oddziału Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. Prace artystki użyczyli na wystawę także prywatni właściciele - gorliczanie, których życiowe losy splatały się z rodziną artystki. Stąd też na tytuł wystawy wybrane zostało słowo twór „U-rodziny” wskazujące na celebrowanie okrągłych 120. urodzin artystki z udziałem jej najbliższej rodziny, w jej rodzinnym mieście – Gorlicach.

Wystawa potrwa do 16 listopada 2025 r.

III spotkanie miłośników Volkswagena Garbusa i Busa

W dniach 12-14 września 2025 w Czarnem, Ośrodek " Radocyna", odbyło się trzecie spotkanie miłośników Volkswagena Garbusa i Busa. Poprzednie spotkania były w 2005 i 2015 organizowane przez śp. Piotra Gryglaszewskiego "Dziekana" i Jacka Tenerowicza "Sołtysa" z Sądeckich Garbusów. W spotkaniu wzięło udział około 50 osób i 20 samochodów spod znaku VW, dotarły tylko trzy garbusy i jeden Karmman. Dominowały modele T3, ale byli i młodsi bracia T5 i T6. W piątek i sobotę odbyło się ognisko, gdzie dominowały wspomnienia poprzednich edycji spotkań.
W sobotę dzięki znawcy terenu i przewodnikowi Aleksandrowi Gucwie, odbyła się piesza wycieczka do Nieznajowej. Widoki i historie opowiadane przez Aleksandra urzekły wycieczkowiczów. W sobotni wieczór wspominaliśmy "Dziekana", były wyświetlane zdjęcia a osobę Piotra przybliżyła Małgorzata Małuch wspominając również o jego zaangażowaniu dla lokalnej społeczności. Klimat panujący przy ognisku skłonił "Sołtysa" do organizacji następnej edycji za 5 lat w 2030 roku. Do zobaczenia!