Służba na cmentarzu wojennym nr 59 Przysłup – Nowica

Na Kursie Instruktorskim ,,Majstersztyk” w Nowicy, przebywa 20 osobowa grupa harcerzy z Warszawy, która w ramach szkolenia pomagała w pracach na cmentarzu nr 59 Przysłup - Nowica z okresu I wojny światowej. Komendantem Kursu jest dh phm. Mikołaj Opaliński, który udzielił wywiadu wraz z dh Michałem (zobacz relacje filmową)
Cmentarz wojenny nr 59 jest zabytkowym cmentarzem , zaprojektowany przez Dušana Jurkoviča. Na cmentarzu pochowanych jest łącznie 80 żołnierzy poległych od stycznia do maja 1915 roku, w tym 60 żołnierzy austro-wegierskich. Spoczywa tu 20 Rosjan w dwóch mogiłach zbiorowych. Obiekt znajduje się w lesie, na stoku Magury Małastowskiej.

Cmentarz ma kształt prostokąta o powierzchni 163 m², otoczony kamiennym murem wysokości około metra z trzech stron oraz kamiennej trójkątnej ściany zakończonej kamiennym krzyżem. Na jego obszarze usytuowanych jest 17 mogił zbiorowych oraz jeden pojedynczy. Wśród pochowanych jest trzech oficerów: w grobie nr 17 Ltn. Max Schenk z 56 pułku wadowickiego a w grobie nr 18 - Ltn.i.d.Res. Emil Obereigner z 36 PP, Czech urodzony w Lazne Podebrady w 1883 r. Zginął w Nowy Rok 1915 r. Spoczywa tu również Polak Fahnr.i.d.R. Tadeusz Michalski z 56 PP z Wadowic, który poległ 3 stycznia 1915 r.
Jak łatwo było zauważyć, pomnik - krzyż łaciński nagrobny Emila Obereignera stał nie na jego grobie, ale na zbiorowej mogile (10) żołnierzy rosyjskich nr 13. Dlaczego? Pomnik prawdopodobnie ufundował ojciec Emila w 1922 r. Pomnik został w 2017, zgodnie z wolą wnuka pana dr Václava Týmla, gruntownie odnowiony. Od dzisiaj tj. 30 sierpnia 2024 r. pomnik został przeniesiony i stoi na grobie nr 18, gdzie spoczywa Ltn.i.d.Res. Emil Obereigner z 36 PP oraz Polak Fahnr.i.d.R. Tadeusz Michalski z 56 PP z Wadowic.

Ponadto grupa wolontariuszy na czele z szefem stowarzyszenia „Magurycz” Szymonem Modrzejewskim oraz Krzysztofem Gardułą, Piotrem Spłocharskim i Dariuszem Kiełtyką, od rana do godzin wieczornych pracowała przy kamiennym ogrodzeniu – ściana pomnikowa i bramka wejściowa – oryginalny kamień kilku tonowy leżał parę metrów od muru. (zobacz relacje filmową)
W latach 2007-2008 cmentarz został odnowiony przez Stowarzyszenie Magurycz z inicjatywy Stowarzyszenia Przyjaciół Nowicy a prace sfinansowane ze środków polskiego budżetu i Austriackiego Czarnego Krzyża. Zachowały się także cztery oryginalne kamienne słupki HV wyznaczające granice działki cmentarnej.

Na pomniku zachował się napis wyryty w kamiennej płycie:

WOLLT IHR DIE HEIMGEGANGENEN
HELDEN EHREN SCHENKT
EUER HERZ DER ERDE
DIE SIE DECKT

która w tłumaczeniu brzmi:

JEŚLI CZCIĆ CHCECIE POLEGŁYCH BOHATERÓW PODARUJCIE SWE SERCA ZIEMI, KTÓRA ICH KRYJE.

Więcej informacji o cmentarzu znajdziesz TU oraz TU - FB

Wróć do newsów