Cmentarz wojenny nr 91 w Gorlicach

Cmentarz wojenny nr 91 w Gorlicach jest położony na wzgórzu Korczak zwanej również Górą Cmentarną w Gorlicach to jeden z 54 cmentarzy z Okręgu III Gorlice i zarazem jeden z wielu cmentarzy powstałych w czasie I wojny światowej. Jest największym w Okręgu III, ma powierzchnię 0,9216 ha, ok. 130x75 m. Obiekt został zaprojektowany przez Emila Ladewiga .

Zbudowany jest na planie prostokąta i otoczony kamiennym murem i drzewami. Do cmentarza prowadzi od strony północnej trójdzielna brama z trzema arkadami. Boczne arkady są zamknięte ośmiosłupkową balustradą. W środkowej arkadzie znajduje się furtka z żelaznych prętów. Brama posiada dach, na szczycie którego umieszczony jest równoramienny krzyż łaciński. W bramie wejściowej znajdują się tablice z nazwiskami przeniesionych z cmentarza nr 89 żołnierzy. Większość z nich poległa w bitwie pod Gorlicami w maju 1915 r.

Głównym elementem cmentarza jest krzyż pomnikowy zbudowany z regularnych bloków jasnego piaskowca do którego prowadzą sześciostopniowe kamienne schody, zaprojektowane przez Gustava Ludwiga
Na nim są umieszczone dwie tablice: "Braciom Polakom, żołnierzom w armiach trzech państw zaborczych, walczących w obcych mundurach, lecz za polską sprawę, poległym na pobojowiskach gorlickich w latach 1914-15, napis ten kładą w wyzwolonej Polsce wdzięczni rodacy, 1928". Na drugiej tablicy napis: "Tablica powyższa ufundowana przez powiatowe koło Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej w Gorlicach 1.11.1928r., a usunięta przez niemieckiego okupanta 27.11.1940 r. wraca na swoje pierwotne miejsce dnia 27.10.1946r. jako widomy znak zwycięstwa Polski nad wrogiem."

We wschodniej ścianie ogrodzenia znajduje się wbudowany w nią od wewnątrz ołtarz polowy. Groby oficerskie z pomnikami ustawione są w trzech szeregach. Podobny kształt, ale mniejsze rozmiary, mają nagrobki żołnierskie. Kolejny rodzaj nagrobków stanowią betonowe stele umieszczone na kamiennym postumencie z żeliwną tablicą inskrypcyjną. Pozostałe groby są oznaczone niskimi betonowymi stelami z prostokątną żeliwną tablicą.

W zamyśle budowniczych miał być obiektem reprezentacyjnym w tym okręgu oraz służyć jako miejsce uroczystości rocznicowych. Żołnierze spoczywają w 141 pojedynczych i 161 zbiorowych mogiłach. Pochowano tu 419 żołnierzy armii austro-węgierskiej, 287 żołnierzy armii rosyjskiej i 140 żołnierzy armii niemieckiej, razem 846 żołnierzy w tym połowa znana jest z nazwiska, imienia, jednostki wojskowej i daty śmierci. Liczba pochowanych jest dziś problematyczna, ponieważ przeniesiono tutaj ekshumowane szczątki żołnierzy z likwidowanego w 1968 r. XX w, cmentarza nr 89 w Gorlicach, (budowa osiedla ,,Krakowska") na którym spoczywało 61 żołnierzy armii niemieckiej. Pochodzili z 272 Pruskiego Rezerwowego Pułku Piechoty, wchodzącego w skład 82 Rezerwowej Dywizji Piechoty

W przedniej części cmentarza pochowano także żołnierzy niemieckich, zmarłych podczas II wojny światowej w gorlickich szpitalach. Według tablicy: "Szczątki 362 żołnierzy ekshumowano i przeniesiono w 1997 roku na cmentarz wojskowy w Siemianowicach Śląskich."

Galeria zdjęć <strong>Cmentarz wojenny nr 91 w Gorlicach</strong>

Wróć do spisu obiektów