W 80. rocznicę uczcili pamięć poległych lotników Halifaxa w Krzywej-Banicy

W samo południe, o godz. 12.00, w piątek 23 sierpnia 2024 r. w Krzywej – Banicy przy pięknej pogodzie + 24 stopnie, odbyła się uroczystość poświęcona 80. rocznicy bohaterskiej śmierci siedmiu Lotników Polskich, załogi bombowca Halifax z 1586 Eskadry Specjalnego Przeznaczenia, która niosła pomoc walczącej Warszawie.
W nocy z 27/28 sierpnia 1944 w rejonie Krzywej – Banicy zginęli: kpt. nawigator Franciszek Omylak , ppor. pilot Kazimierz Widacki , ppor. bombardier Konstanty Dunin - Horkawicz , ppor. strzelec pokładowy Tadeusz Mroczko , sierżant mechanik pokładowy Wilhelm Balcarek , sierżant radiooperator Jan Ozga , sierżant strzelec pokładowy Józef Skorczyk. Na uroczystość przybyli przedstawiciele Władz Wojewódzkich, Wojska Polskiego, Policji, Państwowej Straży Pożarnej, harcerze, leśnicy, księża, weterani i kombatanci, samorządowcy, mieszkańcy gminy Sękowa i powiatu gorlickiego, a przede wszystkim rodziny poległych lotników.
Uroczystość rozpoczęła się od odegrania przez orkiestrę OSP Dominikowice Hymnu Rzeczypospolitej, po czym prowadzący uroczystość Pan Aleksander Gucwa wygłosił słowo wstępne i powitał księży, którzy brali udział w koncelebrze Mszy św. Chwilą ciszy uczciliśmy dwóch kapłanów i weterana, którzy zmarli w ostatnim czasie. Mszę św. celebrował proboszcz parafii Gładyszów ks. Stanisław Szczepanik a koncelebransami byli: ks. Adam Prącik z parafii Małastów, ks. wikariusz Rafał Płaczek z parafii Łącko i ks. Grzegorz Żywiec z parafii Smerekowiec, który wygłosił homilię.

Msza św. odbyła się w intencji poległych lotników załogi Halifax, oraz za wszystkich lotników, żołnierzy i osób cywilnych, którzy zginęli w latach 1939 – 1945. a także za żyjących lotników z okazji zbliżającego się ich święta.
Po Mszy św. około godz. 13.00 odegrano Hymn Lotników Polskich, po czym prowadzący powitał wszystkich zaproszonych gości, przybyłych na tą uroczystość.
Nastąpiły okolicznościowe przemówienia, jako pierwsza głos zabrała Pani wójt Gminy Sękowej Małgorzata Małuch, w swoim wystąpieniu mówiła o bohaterskiej śmierci Polskich Lotników, którzy nieśli pomoc walczącej Warszawy. Pani wójt i sekretarz UG Pan Michał Diduch podziękowali za kultywowanie tradycji lotniczej, wręczając Panu Aleksandrowi Gucwie piękny pamiątkowy grawerton.

Głos zabrał Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Pan Ryszard Pagacz, Wicestarosta Gorlicki Pan Marcin Krzemiński oraz płk pil. Stanisław Wojdyła – wszyscy w swoich wystąpieniach podkreślali bohaterstwo, poświęcenie i odwagę Polskich Lotników. Pan płk na ręce Pani wójt wręczył pamiątkowy medal 105 lat Polskiego Lotnictwa Wojskowego w dowód kultywowania tradycji lotniczych w Gminie Sękowa. W podziękowaniu Prezes Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP w Krakowie, na pamiątkę od Pani wójt, otrzymał obraz przedstawiający zabytkową cerkiewkę wpisaną na Listę Unesco w Owczarach. Pamiątkowe medale otrzymali też członkowie stowarzyszenia z rejonu Gorlic: Pan Dariusz Duran, Kazimierz Sacha i Aleksander Gucwa. Ponadto Pan Aleksander otrzymał Złotą Odznakę Stowarzyszenia. Został też odznaczony przez Stowarzyszenie Weteranów Misji Pokojowych i Stabilizacyjnych z Regionu Tarnowskiego Złotym Medalem Związku Żołnierzy Wojska Polskiego za wybitne Zasługi Dla Stowarzyszenia. Odznaczenie wręczył Prezes Zbigniew Burnat wraz z Zarządem.

Szczególnie wzruszającym momentem był przelot samolotów: C-100RG SP-STOC pilotowany przez Mariusza Kuźmę oraz Jak-12 M SP- AWD pilotowany przez Tomasza Małkiewicza i Krzysztofa Witka, z Aeroklubu Podhalańskiego z Łososiny Dolnej, z których zrzucono wiązankę kwiatów złożoną pod pomnikiem w hołdzie poległym lotnikom.
Oficer z 2 Korpusu Polskiego Dowództwa Garnizonu Kraków, Pan ppłk Krzysztof Rybicki, przeprowadził Apel Poległych, po czym Kompania Reprezentacyjna oddała trzy salwy honorowe.
Następnym punktem uroczystości było złożenie przez poszczególne delegacje wieńców i kwiatów pod pomnikiem lotników.
Dziękuję żołnierzom z 2. Korpusu Polskiego Garnizonu Kraków za wystawienie Kompani Reprezentacyjnej, za wystawienie Warty Honorowej przy pomniku, za wystawienie Pocztu Sztandarowego i żołnierzy flagowych i wieńcowych. Szczególne słowa podziękowania kieruję pod adresem szefa Wydziału Komunikacji Społecznej 2. Korpusu Polskiego Garnizonu Kraków, Pana ppłk Krzysztofa Rybickiego. Dziękuję za uświetnienie uroczystości orkiestrze OSP Dominikowice na czele z kapelmistrzem Romanem Korbiczem, druhom z OSP Sękowa i Uście Gorlickie, druhom harcerzom z 12 DSH z Uścia Gorlickiego na czele z drużynowym dh Januszem Baniakiem, wszystkim pocztom sztandarowym, lokalnym mediom i wszystkim, którzy uczestniczyli w tej pięknej i doniosłej uroczystości.

Poczty Sztandarowe wystawili:

1. 2 Korpus Polski Garnizonu Kraków
2. SSLW RP Kraków
3. KKSL Kraków
4. Nadleśnictwo Gorlice
5. ZHP Hufiec Gorlice
6. OSP Sękowa
7. SP Sękowa
8. SP Siary

1. Kwiaty złożył Wicemarszałek Woj. Małopolskiego Pan Ryszard Pagacz
2. Wiązankę kwiatów w imieniu Pana Posła Piotra Lachowicza, złożyła Pani Magdalena Kurzawa
3. Wieniec w imieniu mieszkańców Gminy Sękowa złożyli: Wójt Gminy Sękowa Małgorzata Małuch, Sekretarz UG Michał Diduch, Przew. Rady Gminy – Bogusław Moroń, Skarbnik UG w Sękowej Katarzyna Rak – Wachowska i Radna Beata Śliwa
4. Wiązankę kwiatów złożyła Pani Krystyna Gucwa w imieniu Frances Gates z Sydney – córki naw. mjr Franciszka Omylaka
5. Wiązankę kwiatów złożyła Pani Elżbieta Malicka w imieniu wnuka Michała Omylaka z rodziną (Wrocław)
6. Wiązankę kwiatów złożyła młodzież SP w Gładyszowie w imieniu Grażyny Omylak - córki naw. mjr Franciszka Omylaka
7. Wiązankę kwiatów złożył Ted Maryniak z USA w imieniu ppor. bomb. Władysława Kozioła – pochowany w kwaterze brytyjskiej w Belgradzie
8. Wiązankę kwiatów złożył Wicestarosta Gorlicki Pan Marcin Krzemiński
9. Wiązankę kwiatów złożyła wójt Gminy Uście Gorlickie Pani Ewa Garbowska - Góra
10. Wiązankę kwiatów złożył Wice wójt Gminy Pleśna – Pan Ryszard Stankowski
11. Wiązankę kwiatów złożył wójt Gminy Rzepiennik Strzyżewski Pan Marek Karaś
12. Wiązankę kwiatów złożyli: Pani Prezes Lege Artis Agnieszka Kęska w imieniu Starosty Limanowskiego Pana Mieczysława Urygi i por. Krzysztof Kęska z 1 Bazy Lotnictwa Transportowego z Warszawy.
13. Wiązankę kwiatów złożył Tadeusz Furmanek z Jasła w imieniu Jacka Orchela, który reprezentuje Fundacje Rodzin Lotników Polskich w Anglii
14. Wiązankę kwiatów złożyli: Prezes Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP w Krakowie, Pan płk pil. Stanisław Wojdyła i płk Marek Kołacz Prezes Mał. Woj. Zarządu Związku Żołnierzy Wojska Polskiego.
15. Wiązankę kwiatów złożył kpt. pil. Leszek Mańkowski wraz z małżonką Krystyną w imieniu Krakowskiego Klubu Seniorów Lotnictwa i Rady Seniorów Lotnictwa .
16. Wiązankę kwiatów złożył Pan dr Marcin Krzek – Lubowiecki – główny specjalista IPN Kraków
17. Wiązankę kwiatów złożyli przedstawiciele Państwowej Policji w Gorlicach oraz Państwowej Straży Pożarnej w Gorlicach.
18. Wiązankę kwiatów złożyło Stowarzyszenie Weteranów Misji Pokojowych i Stabilizacyjnych z Regionu Tarnowskiego – Prezes Zbigniew Burnat wraz z Zarządem.
19. Wiązankę kwiatów złożyło Nadleśnictwo Gorlice – Z-ca Nadleśniczego Pan Konrad Barczyk wraz z delegacją
20. Wiązankę kwiatów złożyła delegacja harcerzy 12 DSH w Uściu Gorlickim z dh Januszem Baniakiem
21. Wiązankę kwiatów złożył Prezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Gorlickiej Pan Roman Trojanowicz wraz z delegacją.
22. Wiązankę kwiatów złożyła Wielka Loża Narodowa Polski i Ukrainy – były Wielki Mistrz Pan Aleksander Kalinowski, były Namiestnik Pan Bogdan Popławski oraz Aleksander Rufus – Lek
23. Wiązankę kwiatów złożył Pan Franciszek Myśliwiec z Uścia Gorlickiego, syn żołnierza z bitwy pod Tobrukiem i Monte Cassino
24. Wiązankę kwiatów złożyli uczniowie Szkoły Podstawowej w Gładyszowie
25. Wiązankę kwiatów złożyli uczniowie Szkoły Podstawowej w Sękowej i w Siarach
26. Wiązankę kwiatów złożył Klub Seniora z ŁĄCKA
27. Wiązankę kwiatów złożyli: Barbara i Zbigniew Myślicki
28. Wieniec od mieszkańców wsi Krzywa złożyła sołtys Pani Izabela Floryan a Radna Maria Połeć znicz
29. Stowarzyszenie Krzywa – kwiaty złożyła Pani Elżbieta Jawor i Bogoń Dorota
30. Zapalony znicz złożyli przedstawiciele młodzieżowej drużyny OSP z Gładyszowa
31. Zapalony znicz złożyli podopieczni ELEOSU w Gładyszowie
32. Zapalony znicz w imieniu 2 Korpusu Polskiego Garnizon Kraków złożył ppłk Krzysztof Rybicki

Otrzymaliśmy listy od następujących osób:

1. Attache Obrony Ambasady Brytyjskiej - Chris Brown
2. Poseł na Sejm RP - Weronika Smarduch
3. Poseł na Sejm RP - Barbara Bartus
4. Burmisrz Miasta Gorlice - Rafał Kukla

Po 2 godz. i 20min. organizator zaprosił wszystkich na lotniczą grochówkę, w ośrodku narciarstwa klasycznego w Krzywej.

Nieco historii

Wieczorem 27 sierpnia 1944 r. załoga ppor. pil. Kazimierza Widackiego wystartowała z Brindisi (Włochy) na swoje piąte zadanie. Wystartowała na wypożyczonym samolocie HP Halifax FS-P w składzie: kpt. nawigator Franciszek Omylak , ppor. pilot Kazimierz Widacki , ppor. bombardier Konstanty Dunin - Horkawicz , ppor. strzelec pokładowy Tadeusz Mroczko , sierżant mechanik pokładowy Wilhelm Balcarek, sierżant radiooperator Jan Ożga i sierżant strzelec pokładowy Józef Skorczyk. Załoga należała do 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych, która niosła pomoc dla Powstania Warszawskiego. Zadanie bojowe wykonali, zrzucili 10 pojemników i 10 paczek z bronią, amunicją, lekarstwami itp. Zginęli w drodze powrotnej, ich samolot został zestrzelony przez niemiecki myśliwiec Ju-88 nocą z 27 na 28 sierpnia 1944 r. na granicy Banicy z Krzywą w Beskidzie Niskim. Od wybudowania nowego pomnika w 2009 r. co roku odbywają się uroczystości patriotyczno - religijne, na które serdecznie zapraszam!
Film o historii katastrofy Halifaxa z Banicy można zobaczyć poniżej. ZOBACZ TAKŻE TU

Wróć do newsów