Cmentarz wojenny nr 184 w Brzozowej

Cmentarz wojenny nr 184 w Brzozowej jest cmentarzem z I wojny światowej znajdujący się we wsi Brzozowa w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Gromnik.
Znajduje się w odległości 800 m od kościoła w Brzozowej (przysiółek Podlesie), przy drodze, którą prowadzi żółty szlak turystyczny na Suchą Górę. Cmentarz zlokalizowany został przy istniejącej wcześniej kapliczce, która pochodziła z 1903 r. (inne źródła podają ze wzniesiona w 1922 roku w związku z porządkowaniem mogił żołnierskich) Wykonana z cegły, z betonowym zadaszeniem. Czworoboczna, z wnęką, zwieńczona trójkątnym szczycikiem. We wnęce znajduje się gipsowa figurka Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej. Do 1974 roku znajdowała się rzeźba św. Nepomucena.

Zaprojektowany został przez Heinricha Scholza. Zajmuje powierzchnię ok. 200 m² i założony jest na planie niesymetrycznego czworoboku i ogrodzony betonowymi słupkami, połączonymi płotem z drewnianych sztachet. Wejście, znajdujące się od strony południowej przy kapliczce, zamykane jest jednoskrzydłową, drewnianą furtką.

Brak pomnika centralnego – zastępuje go kapliczka. Na nagrobkach żołnierzy umieszczono betonowe stele, na których zamontowano blaszane tabliczki imienne i żeliwne krzyże zwieńczone wieńcem laurowym. Są dwa rodzaje tych krzyży: jednoramienne krzyże maltańskie na nagrobkach żołnierzy austro-węgierskich i dwuramienne lotaryńskie na nagrobkach żołnierzy rosyjskich. Na stelach znajdują się emaliowane, okrągłe, owalne lub prostokątne tablice z informacjami o pochowanych. Wokół cmentarza rosną duże dęby.

W 7 grobach zbiorowych i 24 pojedynczych pochowano tu 78 żołnierzy austro-węgierskich i 25 rosyjskich. Zidentyfikowano 20 z nich, wyłącznie z armii austro-węgierskiej. Ci znani z nazwisk walczyli głównie w 16. pułku piechoty honwedu, którego obszar rekrutacji znajdował się w okolicach Bańskiej Bystrzycy. 56% żołnierzy tego pułku była narodowości węgierskiej, 41% słowackiej. Wszyscy ci żołnierze (zarówno austro-węgierscy, jak i rosyjscy) polegli w październiku 1914 r., a więc w czasie wkroczenia na te tereny wojsk rosyjskich.

Po II wojnie światowej nie dbano o cmentarze wojenne z I wojny i ulegały one niszczeniu. Dopiero w 2001 r. dokonano generalnego remontu cmentarza. W trakcie remontu wycięto zarastające go drzewa i krzewy i wykonano nowy płot sztachetkowy. Ustawiono także nowe nagrobki z nowymi tablicami imiennymi. Po remoncie cmentarz był w bardzo dobrym stanie. Przy wejściu na cmentarz ustawiono tablicę informacyjną z planem cmentarza i tekstami w języku polskim, angielskim, niemieckim.

Galeria zdjęć Cmentarz wojenny nr 184 w Brzozowej

Wróć do spisu obiektów