Cmentarz wojenny nr 295 w Paleśnicy

Cmentarz wojenny nr 295 w Paleśnicy jest austriackim cmentarzem wojennym z okresu I wojny światowej. Jest to kwatera na starym cmentarzu parafialnym, znajdującym się na zachodnim stoku doliny potoku Paleśnianka, nad drogą wojewódzka nr 975, w północnej części miejscowości Paleśnica w gminie Zakliczyn, województwa małopolskiego. Projektował nekropolię Robert Motka.

Cmentarz położony jest na przydrożnej skarpie, na terenie cmentarza parafialnego, dwieście metrów przed kościołem. Od strony skarpy znajduje się wejście, kilka schodków i metalowa, kuta, trójdzielna bramka osadzona pomiędzy dużymi słupkami z bloczków z kamienia. Wchodzi się na część cmentarza, gdzie pochowano żołnierzy rosyjskich. Ich kwatera jest zbudowana na planie kwadratu i otoczona murem z kamieni. Po prawej i lewej stronie znajdują się dwa zbiorowe żołnierskie groby nad którymi są wbudowane w mur ażurowe stele z podwójnymi krzyżami, pod którymi znajdowały się kiedyś tabliczki z informacją kto tutaj spoczywa. Pozostały po nich tylko ślady na stelach. Z kwatery rosyjskiej jest wejście do części gdzie pochowano żołnierzy austro-węgierskich. Zbudowana jest na planie ośmioboku. Otoczona murem w którym, po bokach, znajdują się ażurowe stele z krzyżami greckimi wewnątrz. Na nich także były kiedyś tabliczki po których pozostały ślady. Pod murem znajduje się kilka niewielkich betonowych kamieni nagrobnych, ze śladami po zamontowanych tabliczkach, z austriackimi krzyżami kawalerskimi. Pośrodku kwatery znajduje się pomnik. Jest to wysoki betonowy krzyż osadzony na ośmiobocznym cokole w formie stożka. Na cokole zamontowano cztery metalowe krzyże kawalerskie. Naprzeciwko wejścia, pomiędzy dwoma niewysokimi kolumnami z kamiennych ciosów, zbudowano ścianę na której zamontowano tablicę z inskrypcją w języku niemieckim:

W tłumaczeniu na język polski:

Przed ścianką znajduje się, stojący na niewielkim betonowym postumencie, żeliwny krzyż z mieczy z datą 1915. Po bokach ma dwa krzyże kawalerskie.
Za ścianą z inskrypcją znajduje się, wąska, podłużna, wkomponowana w cmentarz kwatera, ze zbudowanym z tego samego materiału, grobowcem rodziny Steckich, miejscowych ziemian. Za nim, na wysokiej kolumnie z ciosów kamiennych zwieńczonej krzyżem postawiono figurę Chrystusa.

W 5 mogiłach zbiorowych i w 24 grobach pojedynczych pochowano 46 żołnierzy austro-węgierskich oraz 15 żołnierzy rosyjskich. Znane są nazwiska 26 pochowanych. Polegli w styczniu i lutym 1915 roku.
Jak głosi dumna tabliczka, kosztem ponad 90 tys. zł (z czego 80 tys. dał Małopolski Urząd Wojewódzki, a resztę Gmina Zakliczyn) w 2019 r. odnowiono ogrodzenie cmentarza.
Na cmentarzu parafialnym znajduje się także, około 100 metrów na południe, druga kwatera będąca austriackim cmentarzem wojennym nr 296.