Gorliccy lotnicy w służbie PSP na Zachodzie

Na cmentarzu parafialnym w Gorlicach znajdują się 4 symboliczne groby polskich lotników, którzy służyli w Polskich Siłach Powietrznych na Zachodzie. Wszyscy (pięciu) spoczywają na cmentarzach w Wielkiej Brytanii.

Kpt. obs. (F/Lt) nr sł. P–1034 FRANCISZEK FUGIEL

Ur. 20.08.1904 r. w Gorlicach, syn Kazimierza. Tu spędził lata najmłodsze, uczęszczał do szkoły powszechnej i gimnazjum. Absolwent III Promocji Szkoła Podchorążych Lotnictwa – Dęblin z 42 lokatą. Mianowany ppor. obs. 15.08.1929 r. i przydzielony do 22 Eskadry Lotniczej w 2 PL w Krakowie. W latach 1933 – 1937 pełnił obowiązki oficera mob. 2 PL. Od 1937 r. był wykładowcą w dziale nauk w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie. Ewakuował się do Francji, gdzie pełnił funkcję oficera do spraw bezpieczeństwa w 1/145 Dyw. Warszawskim. W lipcu 1940 r. przybył do Wielkiej Brytanii. W październiku 1940 r. skierowany do 18 OTU na szkolenie bojowe. W listopadzie 1940 r. przeniesiony do 12 OTU. Po przeszkoleniu 1 AONS, w kwietniu 1941 r. wrócił do 18 OTU. W kwietniu 1941 r. przeniesiony do 4 BGS. W czerwcu 1941 r. ponownie skierowany do 18 OTU na szkolenie bojowe. We wrześniu 1941 r. przydzielony do 301 Dywizjonu Bombowego.

25/26 lutego 1942 r. lecąc samolotem Vickers Wellington IV nr Z1377 GR-F, uczestniczył w locie bojowym, bombardowanie Kilonii. Od chwili startu brak było wszelkiej łączności. Samolot nie powrócił z zadania; nie odnaleziono wraku ani szczątków załogi, prawdopodobnie zestrzelony do morza przez myśliwce.
Zginęła cała 6 osobowa załoga, w składzie: por. pil. Jan Jabłoński (na zdjęciu środkowym stoi pierwszy w 1 rzędzie) ppor. pil. Andrzej Kozieł, kpt. obs. Franciszek Fugiel, plut. strz. Edmund Józef Dolata, st. szer. r/op. strz. Karol Józef Droździk oraz st. szer. strz. Wincenty Bujak.

Kpt. obs. Franciszek Fugiel był odznaczony: 3x Krzyżem Walecznych, 2x Medalem Lotniczym i Polową Odznaką Obserwatora nr 527. Symboliczny grób znajduje się na cmentarzu parafialnym w Gorlicach – grób rodzinny.

Na jego steli nagrobnej następujący napis:

FRANCISZEK FUGIEL
28.08.1904 – OFICER LOTNIK
2 PUŁK LOTNICTWA KRAKÓW
WYKŁADOWCA W SZKOLE PODCH. LOT. W DĘBLINIE
KAPITAN – OBSERWATOR RAF W WIELKIEJ BRYTANII
ODZNACZONY ORDERAMI POLSKIMI I ZAGRANICZNYMI
NIE POWRÓCIŁ Z LOTU BOJOWEGO
ZGINĄŁ 25.2.1942 R.

Por. ( F/O) nawigator nr. sł. P-2019 Eugeniusz Adam Orchel

Urodził się w Tymbarku 12.11.1913 r. a całe młode lata spędził w Gorlicach– Glinik Mariampolski, gdzie mieszkali jego rodzice. Tu uczęszczał do szkoły powszechnej i gimnazjum im. Kromera. We Francji walczył w 3 Pułku Piechoty w 1 Dywizji Grenadierów generała Bronisława Ducha a następnie przedostał się do Anglii i wstąpił do lotnictwa, służył w 18 OTU.

W dniu 30.11.1942 - 18 OTU w Bramcote (Operational Training Unit RAF Anglia ) Oddział Szkolenia Bojowego - Vickers Wellington IV nr Z1414 brał udział w locie ćwiczebnym na bombardowanie, na skutek złych warunków atmosferycznych (mgła) samolot rozbił się podczas próby lądowania przymusowego koło Monks Kirby, Warwickshire, zginął Sgt Leonard Krukowski strzelec pokładowy. Ppor. naw. Eugeniusz Orchel z bardzo ciężkimi obrażeniami przebywał w szpitalu na leczeniu przez 9 miesięcy. Później został odkomenderowany by kontynuować studia medyczne na Polskim Wydziale Lekarskim przy Uniwersytecie w Edynburgu. Pracował ponad 27 lat jako lekarz rodzinny w Middlesbrough, Anglia, gdzie zmarł 05.01.1983 r. Pochowany został na cmentarzu w dzielnicy Acklam. Odznaczony (4x) KW (Krzyż Walecznych) pierwszy raz po walkach w Lotaryngii w czerwcu 1940 r. i Krzyżem Wojennym (Francja) CROIX de GUERRE ze srebrną gwiazdą nadana rozkazem dywizji.

Lotnicy – bracia pochodzący z Gorlic w służbie PSP na Zachodzie.

Ppor. (P/O) nawigator, nr sł. P-2819 Zdzisław Onyszko

Ur. W 1916, zmarł w 1979 r., służył w 300 DM
Odznaczony Virtuti Militari V kl. – Krzyż Srebrny

Jego młodszy brat:

Kpr. (LAC) mechanik pokł. nr sł. 794017 Marian Władysław Onyszko

Ur. 24.03.1919, zmarł w 1987r., służył w 303DM
Na płycie nagrobnej w Gorlicach, znajduje się następujący napis: Żołnierze II wojny światowej, lotnicy RAF-u pochowani w Anglii.

Kpt. (FLt) pilot nr sł. P-2764 Jan Zbigniew Wierusz-Kowalski

Ur. 09.06.1912 w Truskawcu, w Gorlicach spędził lata najmłodsze, uczęszczał do szkoły powszechnej i gimnazjum a następnie ukończył szkołę lotniczą. Po kampanii wrześniowej przedostał się do Francji a potem do Anglii, gdzie służył w 300 Dywizjonie Bombowym. Zmarł 26.10. 1984 r. w Londynie – pochowany na cmentarzu w Swains Lane - Highgate , grób Sq. 68, gr. 51 436 - Anglia Dwukrotnie odznaczony Medalem Lotniczym.

Cmentarz parafialny w Gorlicach - symboliczne groby gorlickich lotników

Por. naw. Eugeniusz Orchel - Anglia 1942 - E. Orchel (po lewej stronie) z Aleksandrem Bieleckim, Anglia, 10.1942 r.- Krzyż Wojenny (Francja) CROIX de GUERR ze srebrną gwiazdą - E. Orchel, 08.1944, Edynburg, Szkocja

E. Orchel odznaczony 4xKW (Krzyż Walecznych) - Fr. Fugiel: 3x Krzyżem Walecznych, 2x Medalem Lotniczym i Polową Odznaką Obserwatora - ppor. naw. Zdzisław Onyszko odznaczony Virtuti Militari V kl. – Krzyż Srebrny a jego brat Jan Wierusz - Kowalski odznaczony dwukrotnie Medalem Lotniczym.

Grób kpt. obs. Franciszka Fugiela w Gorlicach

Grób rodzinny braci Zdzisława i Mariana Onyszko w Gorlicach

Grobowiec rodzinny por. nawigatora Eugeniusza Adama Orchela w Gorlicach

Grobowiec kpt. pilota Jana Zbigniewa Wierusz-Kowalskiego w Gorlicach, dwa zdjęcia z prawej strony to miejsce pochowku - Londyn - cmentarz w Swains Lane - Highgate

Wróć do newsów